Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Cardamine hirsuta & Phlomis fruticosa

fotò
fotò
Creissoun-de-prat

Cardamine hirsuta

Brassicaceae Cruciferae

Àutri noum : Creissoun-de-terro, Boutarello.

Noms en français : Cardamine hirsute, Cardamine hérissée.

Descripcioun :
Pichoto erbo de l'an emé de fueio coumpausado que dounon d'èr à-n-aquelo dóu creissoun e en rouseto. Fai de pichòti flour blanco e de coutello dreissado (d'aqui que vèn lou noum latin d'Hirsuta qu'à rèn de vèire emé li péu que n'a pas ges). Se recounèis peréu à si fueio.

Usanço :
Aquéu creissoun-de-prat se manjo en ensalado, soun goust èi proche dóu creissoun. Es uno planto di proun vertuouso (au Canada, ié dison "Cresson officinal"). Ei bon contro lou mau-de-terro (escourbut), li mau de brouncho e lou tussi, e ajudo à digeri. Li fueio soun vertuouso contro li malautié de péu.

Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Febrié à mai

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Cardamine hirsuta L., 1753

fotò
fotò
Sàuvi(-de-Jerusalèn)

Phlomis fruticosa

Lamiaceae Labiaceae

Noms en français : Phlomis ligneux, Sauge de Jérusalem.

Descripcioun :
La sàuvi-de-Jerusalèn, que fai partido dóu gènre Phlomis e noun pas Salvia, trachis d'aqui, d'eila, dins li roucaio e li relarg secarous. Nous vèn de la Mieterrano d'Asìo e èi souvènt plantado coume sebisso. A la primo fai un poulit bouissoun emé si gròssi flour jauno en casco. Li bratèio an la meme formo que li fueio, aquéli an un pecou que se destrìo bèn, au contro dóu tèto-lèbro o sàuvi-de-mountagno que trachis naturalamen dins nòsti colo. Coumpara emé lou tèto-lèbre.

Usanço :
En Sicilo e en Turquìo la planto sèr pèr assaboura lou manja (F. Couplan, op.cit. p. 369). D'ùni prouprieta anti-óussidanto e anti-enflamativo soun estado troubado.

Port : Aubret
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à jun

Liò : Relarg à jóuinis aubret - Roucaio - Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Phlomis fruticosa L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
RR
ges
RR
RR
ges
ges
ges

Cardamine hirsuta & Phlomis fruticosa

CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
C
R

Coumpara Creissoun-de-prat emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sàuvi(-de-Jerusalèn) emé uno autro planto

fotò